Ad Kolen
Op 23 maart 2019 zijn door een aantal vrijwilligers de gaten van de kunstmatige oeverzwaluwwand aan de plas bij de Reuverlaan in de Dongevallei met vers zand gevuld. Op 1 april 2019 is de eerste in het gebied teruggekeerde oeverzwaluw geregistreerd. Oeverzwaluwen keren vaak eerder terug dan opgemerkt wordt. Een camera die reageert op bewegingen, bevestigd aan de wand, is een goed hulpmiddel om de exacte datum vast te leggen.
Op 11 april 2019 zijn tijdens de inventarisatieronde geen oeverzwaluwen gezien. Mogelijk zijn ze doorgevlogen of zijn ze elders op zoek naar voedsel. Onder minder gunstige omstandigheden, vaak bij lage temperaturen, zoeken oeverzwaluwen op flinke afstand van de broedkolonie naar insecten. Regelmatig is in het verleden vastgesteld dat oeverzwaluwen periodes van langer dan een kwartier van de broedkolonie weg zijn. Wel worden op 11 april sporen van hun aanwezigheid aangetroffen. Op diverse plaatsen aan de wand, op het stevig aangedrukte zand in de gaten, zijn krabsporen van de poten van oeverzwaluwen te zien. Op enkele plaatsen zijn al nestgangen gegraven, maar nog niet erg diep - niet meer dan 10 cm.
Op 22 april 2019 wordt duidelijk dat zich een broedkolonie oeverzwaluwen heeft gevestigd in de oeverzwaluwwand in de Dongevallei. In 68 gaten zijn graafsporen te zien, 19 gaten zijn diep genoeg om erin te nestelen. De bedrijvigheid rondom de wand is te groot om al enig zicht te krijgen op het aantal broedparen. Het zijn er veel, dat is duidelijk!
Op 11 mei is het koud (9°C) en winderig. De oeverzwaluwen laten zich nauwelijks zien. Wel is het aantal nestgangen dat diep genoeg is om te nestelen, gestegen tot 67. Daarnaast dient er tweemaal een in- of uitvliegende oeverzwaluw per nestgang geregistreerd te worden om een territorium vast te kunnen stellen. Tot nu is dat zesmaal het geval.
Op 21 mei is het opnieuw vrij rustig als gevolg van de temperatuur die om 11.45 uur pas tot 11°C is gestegen. Het aantal bewerkte nestgangen is niet toegenomen. Wel wordt er op twee plaatsen vooraan in de nestgang een ei aangetroffen. In totaal worden vandaag 19 nestgangen aangevlogen. Plotseling is het erg druk voor de oeverzwaluwwand en vliegen enkele tientallen oeverzwaluwen geruime tijd voor de wand op en neer. Een deel ervan klemt zich vast aan de wand of gaat in een opening zitten. Dit gebeuren herhaalt zich tweemaal. Het doel of de oorzaak van daarvan is op dat moment niet duidelijk. Bezoek van een groep vogels die niet tot de broedkolonie behoren, zou een oorzaak kunnen zijn. Uitgevlogen jonge vogels die terugkeren om gevoerd te worden: daar is het nog wel nog erg vroeg voor!
Op 27 mei, onder betere weersomstandigheden, kan er pas goed geteld worden. Hoewel het aantal vliegbewegingen nog beperkt is, houden ze wel langer aan. Uiteindelijk komt het aantal bebroede nesten op deze dag op 47 uit.
Op 10 juni worden in twee nestopeningen jonge oeverzwaluwen gezien. Van ten minste vier nesten zijn de jongen al uitgevlogen. Ook gaan er jonge vogels in nestopeningen zitten om door de ouders gevoerd te worden. Dat gebeurt als opnieuw vele tientallen oeverzwaluwen tegen de wand ’plakken’. Deze telling is goed voor het bevestigen van alle eerder geconstateerde broedsels en het vaststellen van het totaal aantal op 65. Dit aantal bezette nesten, het aantal vastgestelde territoria, is een goed resultaat – meer dan de helft van het aantal mogelijke broedplaatsen is bezet - en evenaart bijna de uitkomst van 2014 met 66 territoria.
|
Vastgestelde
territoria oeverzwaluwen - Dongevallei Reeshof Tilburg
| |||||||||||||||
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
|
8
|
6
|
3
|
13
|
6
|
4
|
0
|
10
|
0
|
0
|
66
|
60
|
41
|
0
|
33
|
65
|
