Frambozen

De Framboos (Rubus idaeus) kan massaal voorkomen in open lichte bossen.

Ad Kolen

De Framboos (Rubus idaeus) is van oorsprong een inheemse plant. Sinds 1950 nemen de aantallen toe. In de omgeving van Tilburg, maar ook direct aan de randen van de stad komt de soort veelvuldig voor. Hoewel er duidelijke herkenbare verschillen zijn vallen frambozen niet zo op in de buurt van de nog talrijkere bramen.

Verspreidingskaart Framboos Floron.

Tijdens de verschillende vogeltellingen en natuurwandelingen zie ik deze mooie plant regelmatig en pik in de schikte periode graag een vruchtje mee! De anders geplaatste bladeren en de lichte onderzijde daarvan zijn duidelijk kenmerken. Bosranden, maar ook wat vochtige, open bossen zijn een geschikte groeiplaats.

De Prachtframboos. Foto: Loes van Gorp.

Mede door de bekendheid met deze bijzondere plant ’van hier’ trok het verhaal van Loes van Gorp mijn aandacht. Ze schreef in de Oude Ley, het blad van de plaatselijke afdeling van de KNNV, over de Prachtframboos (Rubus spectabilis) die ze ontdekte nabij het Leypark. Oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika is deze als stinzenplant ingeburgerd op buitenplaatsen langs de binnenduinrand en de Utrechtse Vecht. Ook elders uit het  land zijn waarnemingen gemeld en te zien op de verspreidingskaart van deze soort.

 Verspreidingskaart van de Prachtframboos (Rubus spectabilis) Floron.

Het verhaal van Loes zette me aan het denken. Eerder had ik in het Noorderbos, ook een vreemde Framboos aangetroffen. Na even zoeken had ik het gezochte item in mijn archief snel gevonden. Op 7 september 2003 staat de Roodbloeiende framboos (Rubus odoratus) als waarneming op mijn plantenlijstje.

De Roodbloeiende framboos.

Ik herinner me de plant toen vrij snel te kunnen determineren en hem eigenlijk als tuinplant had geclassificeerd. Meegekomen met illegaal gestort tuinafval was mijn conclusie! Het is een flinke struik die hier een hoogte van meer 2 meter heeft. De bladeren zijn enkelvoudig, handvorming. Geen stekels op de stengels wel, opvallende rode klierharen.

De opvallende rode kierharen op de stengels van de Roodbloeiende Framboos.

In die tussentijd de plant wel jaarlijks gezien op dezelfde plaats. De flinke rozerode bloemen zijn opvallend genoeg om ze niet voorbij te lopen. Vruchten heb ik echter nooit gevonden, die zijn dan ook vrij klein. De struiken staan langs de Zandley op mijn vogeltelroute in het gebied, waar ik 2 maal per maand langs loop.

De roodbloeiende framboos.

Nu beter zoekende in de literatuur vind ik hem in de 'Veldgids Nederlands Flora' en ook in mijn oude Heukel's Flora (1990) staat hij! Floron heeft er zelfs een verspreidingskaart van gemaakt.  Verspreid over Nederland is de soort in verschillende atlasblokken aangetroffen. Ook in de buurt (Moerenburg en de Beekse Bergen), al voor ik de soort ontdekte. Hoewel het geen inlandse plant is, oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika, heeft de soort zich hier aardig weten te vestigen. Dus, zoals verzocht door de plantenwerkgroepcoördinator, gemeld bij floron en enkele recente foto's meegestuurd!

Verspreidingskaart Roodbloeiende framboos (Rubus odoratus) Floron.

Niet te geloven!

Het is niet te geloven, toeval of niet, na het plaatsen van dit bericht vond in Breda, nabij het riviertje de Aa of Weerijs een exemplaar van de Prachtframboos. Een flinke struik, zonder bloemen maar wel met de prachtige oranjerode vruchten!

Reacties naar adkolen@kpnmailmail.nl