Dongevallei; oeverzwaluwwand

Dinsdag 20 februari 2018, 08.00 u. - 10.45 u.

Wisselende, meest lichte bewolking met wat zon, -1°C. tot 2°C., zwakke zuidoosten wind. Op sommige stilstaande wateren is er sprake van lichte ijsvorming! 

 

 

Vogeltelling in de Dongevallei door Ad Kolen.

 

 

 

 

Oeverzwaluwwand:

Tijdens de vogeltelling vandaag in de Dongevallei ook de broedwand voor de oeverzwaluwen bekeken. De wand is in 2012 naast de plas nabij de Reuverlaan aangelegd. Even voor het nieuwe broedseizoen worden jaarlijks de nestgangen schoongemaakt en gevuld met vers zand. In voorjaar van 2017 werd een ander soort zand aangevoerd en de nestgaten daarmee gevuld. Het zwarte zand leek van goede kwaliteit. Niet zo los als het zand van de oude wand wat het jaar ervoor gebruikt werd. Het zand werd aangedrukt en droogde wat hard op, was de constatering! In 2017 kwamen geen oeverzwaluwen tot broeden in de Dongevallei. Er gaan geluiden op dat het zand opnieuw ongeschikt zou zijn, is dat zo? Nu na een winter met veel regen en vorst is zand aan de openingen een stuk luchtiger!

 Mogelijk en zeker niet onwaarschijnlijk zijn er andere oorzaken waarom de oeverzwaluwen niet broedde in de Dongevallei in 2017. Grote verliezen vallen er soms onder oeverzwaluwen tijdens de trek over de Sahara. De situatie in de Sahel (het overwinteringsgebied) is in hoge mate bepalend. Gezien de ontwikkelingen aldaar (tendens naar drogere perioden, bovendien op grote schaal bouw van dammen, waardoor overstromingsvlaktes kleiner worden) is het de vraag of het huidige relatief hoge populatieniveau gehandhaafd kan worden (Sovon 2008.) Mogelijk zijn dus de broedvogels van het voorgaande jaar niet terug gekeerd.

 

Via camera beelden werd vastgesteld dat vanaf 27 maart tot 26 juni 2017 bijna dagelijks oeverzwaluwen bij de broedwand aanwezig waren. Het aantal was laag, ten hoogste 8 exemplaren werden te gelijk aangetroffen. Buiten 2 vage graafpogingen zijn er geen tekenen van het uitdiepen van nestgangen vastgesteld. Mogelijk waren het alleen jonge onervaren vogels.

 Twee ander factoren zijn mogelijk ook van belang. Tenminste 2 jongen vossen groeiden op in het hol in de wand. De ingangen liggen zowel aan de voorzijde, naast de betonnen blokken van de wand als aan de achterzijde. Misschien had de dominante aanwezigheid van ijsvogels ook invloed. Ze werden vaak bij en op de wand gezien. Onderling kunnen ijsvogels zich erg agressief gedragen, mogelijk doen ze dat ook tegenover andere vogels dicht bij hun nest. Een bezette ijsvogelwand lag op enkele tientallen meters afstand van de oeverzwaluwwand!

 Kortom wat te doen met de vulling van de oeverzwaluwwand voor het komende broedseizoen? Het zand lijkt niet de grote boosdoener! Alles laten zo als het is of mogelijk 20 van de 124 nestgangen, verspreidt over de wand vervangen, lijkt me verstandig. Maar zekerheid is er pas na het broedseizoen!

 

 

Waargenomen vogels:
	Fuut	1
	Aalscholver	1
	Grote zilverreiger	1
	Blauwe reiger	1
	Knobbelzwaan	4
	Grauwe gans	1
	Soepgans	32
	Grote Canadese gans	141
	Krakeend	18
	Wilde eend	37
	Soepeend	7
	Ringtaling	1v
	Tafeleend	1m
	Kuifeend	14
	Waterhoen	5
	Meerkoet	26
	Scholekster	2
	Watersnip	13
	Kokmeeuw	16
	Houtduif	33&2z
	IJsvogel	1
	Winterkoning	2
	Heggenmus	1z
	Koperwiek	3
	Pimpelmees	7
	Koolmees	9&2z
	Boomkruiper	1
	Ekster	8
	Kauw	2
	Roek	2
	Zwarte kraai	6
	Vink	6
	Keep	2
	Groenling	1&1z
	Putter	24
	Sijs	121
	Aantal vogels	556
	Aantal vogelsoorten	36

 

De in totaal 26 waargenomen meerkoeten verblijven allen in paren en houden afstand van de andere meerkoeten in het gebied. Soms zijn er lichte schermutselingen waarbij het gaat om het vaststellen van grenzen van de territoria.

 De 13 watersnippen die in het gebied verblijven vliegen in kleine groepjes op. Nu de meeste ondiepe plas-dras situaties bevroren zijn zoeken ze andere mogelijkheden om te foerageren. Meerdere malen vliegen enkele watersnippen op vanaf de bodem onder kleine groepen bomen. 

Van de 141 Grote Canadese ganzen hebben zich ook enkele tientallen exemplaren opgedeeld in paren. Gewoonlijk met 2 soms 3 paren bij elkaar. Die zijn al op zoek naar een plek om te broeden. Op verkenning zijn ze! Twee paren hebben al een plek gevonden op een eilandje in noordelijkste teldeel!

 Het hier jaarlijks tijdens het broedseizoen verblijvend gemengde paar, van een Grote Canadese gans en een grauwe gans, is ook weer terug gekeerd.
Op het eiland heeft zich ook een soepgans gevestigd. De vogel blijft zitten, op een nest waarschijnlijk! 

In de nieuwsbrief ’vogelsenzo’ staan de artikelen uitgebreider. Abonneer je door een e-mail te sturen aan: adkolen@kpnmail.nl