Het Noorderbos en de Vogels 2003 - 2017 Inleiding

 

 

Gewone wederik

Ad Kolen 

Een reeks artikelen over de vogeltellingen en broedvogelinventarisaties  in het Noorderbos bij Tilburg 2003 - 2017   Inleiding

Dit verslag is geschreven om de resultaten van 15 jaar vogeltellingen in het Noorderbos vast te leggen. Naast het beschikbaar stellen van de verzamelde broedvogelgegevens aan Sovon, is het ook mijn opzet mijn kennis en geestdrift met anderen te delen. Dat betreft de gegevens van zowel het broedseizoen als de rest van het jaar. Geïnteresseerden en belanghebbenden kunnen over deze rapportage beschikken.

 

 Na 15 jaar is het Noorderbos voor mij bekend als mijn achtertuin, wel een grote! De vogels als familie, vooral de meest voorkomende soorten. Naast broedvogelgedrag en reeds beschreven vogelgedrag heb ik ook vaak onbeschreven vogelgedrag gedurende de jaren waargenomen. Deze bijzonderheden maken het langdurig volgen van vogels speciaal en wakkeren het enthousiasme aan. Dit alles te delen met anderen is nog waardevoller! Waar mogelijk zijn bijzondere ervaringen in de beschrijvingen opgenomen.

 

De door velen al beschreven veranderingen in de vogelwereld van Nederland en Europa stroken vaak met de bevindingen in het Noorderbos. Waar mogelijk zijn overeenkomsten of tegenstellingen in dit rapport aangekaart. Vogels volgen in een nieuw aangelegd gebied als het Noorderbos is boeiend, zeker als het om een lange tijd gaat. Het ontbreken van een beheersplan was een onverwachte ervaring. Nagenoeg de gehele telperiode is er, op het maaien van paden na, nagenoeg geen onderhoud uitgevoerd. Het gevolg daarvan is een natuurlijk verloop in het toenemen van bomen, struiken en planten. Het is spannend te volgen hoe de vogels daarop reageren.

 

Ook het niet aanslaan van vele bij de aanleg aangeplante bomen was van invloed. Er ontstond meer open gebied dan de opzet was. In het verslag is vastgelegd hoe de verschillende vogelsoorten zicht ontwikkelen: hoe hun biotoop geschikt of ongeschikt wordt, hoe vogelsoorten verschijnen en verdwijnen.

 

Hazepootje

Naast mijn enthousiasme wil ik ook mijn bezorgdheid delen over de ontwikkelingen van vogelsoorten en -bestanden in het algemeen. Bij het opmaken van deze serie tellingen wordt duidelijk dat de uitkomsten van het Noorderbos de landelijke dalende trend van een aantal vogelsoorten volgen. Gelukkig worden ook stijgende trends vastgesteld, zoals die van de bosvogels. Het gebruik van het gebied vóór de aanleg van het Noorderbos is me in alle jaren dat ik hier rondliep ook duidelijk geworden. De structuren van de vloeivelden zijn nog goed herkenbaar aanwezig. Samen met verschillende elementen uit die tijd hebben ze cultuurhistorische waarde. Ze vormden voor die tijd een vooruitstrevend systeem dat decennia lang functioneerde. De moeite waard ze te bewaren!

 
Het verder volgen van de vogels in het Noorderbos is het volgende doel. Vastleggen hoe de vogels op het ingezette beheer reageren. Hoe vogelsoorten zich verder ontwikkelen, toenemen, verdwijnen of zich opnieuw vestigen in het Noorderbos. Over 10 jaar kan ik daar meer over vertellen!

 

 

 Mei 2003, de kleine en de grote plas bij het Noorderbos.

In de nieuwsbrief ’vogelsenzo’ staan de artikelen uitgebreider. Abonneer je door een e-mail te sturen aan: adkolen@kpnmail.nl