Ad Kolen
De hoge fronten (Linie van Dumoulin) maakten deel uit van een gordel van vestingwerken die in de 17e en 18e eeuw rondom de stad Maastricht zijn aangelegd. De vestinglinie van de hoge fronten bestaat uit bastions, lunetten, droge grachten (door de hoogte waren grachten met water hier niet mogelijk) een ondergronds gangenstelsel en het glacis (de glooiing voor de buitenste verdediging linie.) De naamstenen op de verschillende bastions en lunetten vermelden het bouwjaar.
De muurhagedissen leven in en rond de oude vestingmuren. Ze kunnen zich verschuilen in de talloze holletjes in de soms meters dikke muren. Muurhagedissen zijn als alle andere reptielen koudbloedige dieren, die naast voedsel als sprinkhanen en vlinders veel warmte nodig hebben.
Rondom de eeuwen oude vestingmuren heerst een bijzonder klimaat. Overdag kan de temperatuur hoog oplopen en ’s nachts geven de muren nog warmte af. Hier voelen veel bijzonder dieren zich thuis. Het is het meest noordelijke gebied in Europa waar de muurhagedis voorkomt.
Vrijdag 23 augustus 2013;12.20 u. - 14.30 u.:
In de laagte tussen de oude verdedigingmuren van de Linie van Dumoulin (Hoge Fronten) aan de rand van Maastricht is het behoorlijk warm. De voorspelde temperatuur van 28°C. is door de windstilte daar bovenuit gestegen. Ik speur de in de zon gelegen muur af naar muurhagedissen. Maastricht is de enige plek waar deze van nature voorkomen in ons land. Op zeker 6 meter afstand lopende langs de oude muren is er weinig te zien. Er is veel reliëf aan de oppervlakte, stenen ontbreken, veel spleten en hier en daar ronde gaatjes van holletjes.
Plots flitst een klein beestje over de muur. Dat is er een! Met de erg lange staart, ruim 10 cm. en een slank lijf. Veel kleiner dan verwacht. Onbewust was ik op zoek naar een veel groter beest. In mei van dit jaar veel zandhagedissen gezien in Oekraïne, die had ik nog in mijn hoofd. Die zijn een stuk groter.
Dichter langs de muur lopende gaat een wereld voor me open. Regelmatig laten ze zich zien. Vaak snel rennende maar ook stilzittende, zodat ze goed te bekijken zijn. Tenminste 16 exemplaren gezien. Naar het formaat, en soms de kleuren kijkende, gaat het waarschijnlijk om 7 mannetjes en 9 vrouwtjes. Regelmatig verschijnen of verdwijnen ze in en uit spleten en ronde nestgangetjes.
Een kleurig mannetje schiet een mooie ronde nestgang in en laat zich verder niet meer zien. Een andere, ook een mannetje verdwijnt in de begroeiing aan de voet van de muur en ren even later naar boven met een lichtgroene kleine rups in de bek. Bij een van de kleinere exemplaren ontbreekt een flink deel van de staart.
Hoewel ik meer bezig ben met het zoeken van de muurhagedissen zie ik veel vlinders, atalanta’s en distelvlinders zijn me opgevallen. Dat zijn blijkbaar ook prooidieren voor de muurhagedissen. Meerdere malen een vrouwtje Sperwer tussen de wallen opgestoten. Ze blijft er rondhangen. Mogelijk zijn de Muurhagedissen ook weer voedsel voor deze rover.
Kijk ook eens op mijn weblog
over vogels en andere natuurbelevenissen in het Quirijnstokpark in Tilburg Noord:
vogelsenzo-quirijnstokpark http://vogelsenzo-quirijnstokpark.blogspot.com/
