zondag 15 juli 2018

Quirijnstokpark; grote ratelaar







Ad Kolen

Enkele weken terug, tijdens een broedvogeltelling, een nieuwe plantensoort ontdekt in het Quirijnstokpark. Het was nog even onzeker, maar nu met zekerheid, (na deskundig advies,) de grote ratelaar gedetermineerd. Uitgesloten dat het de kleine ratelaar, die overigens vrij zeldzaam is, of een hybride is. De vele vertakkingen van de stengels brachten me op een dwaalspoor. Vaak hebben deze planten maar één stengel. De soms vrij lange tanden van de schutbladeren van de bloem zijn typerend voor de grote ratelaar. De schutbladeren zijn bleekgroen, veel lichter van kleur dan de stengelbladeren. De tanden op de bovenlip zijn circa 2mm lang, meestal langer dan breed, paars of lila en soms wit.

Een bekende plant van mooie graslanden in natuurgebieden als de Wieden en Weerribben en maar ook dichterbij in de Brand bijvoorbeeld. Ook in de Dongevallei groeide grote ratelaar ooit massaal. Een ontroerende verassing dus om het in het Quirijnstokpark aan te treffen.


 
 
 
Het is een plant van vochtige hooilanden en kom ook voor op bermen en dijken aan waterkanten en in de duinen. In het Quirijnstokpark is een groeiplaats van enkele vierkante meters aangetroffen op een ruig gazon. De soort moet er dus al wat langer dan dit jaar voorkomen, over het hoofd gezien waarschijnlijk. De groeiplaats bevindt zich op een glooiende helling van een enigszins bol gazon. Het is een van de plekken die al enkele decennia eenmaal per jaar gemaaid en gehooid wordt. Het gevolg van een consequent beheer, het verschijnen van de grote ratelaar. Mooi, continuïteit daarvan zal zeker nog meer leuke plantensoorten opleveren op den duur. Ook meerdere soorten vlinders zoeken er bij zonnig weer naar nectar.
 
 

 
 
Door de hitte en de droogte is de bloei snel voorbij. De ratelende rijpe zaden in de zadendozen zijn typerend en gaven de plant zijn naam, vroeger gaf het de start van de hooitijd aan!




Reacties en vragen: adkolen@kpnmail.nl