maandag 8 maart 2021

Schietwilg



Bomen en struiken in Tilburg - Noord

                   
                 Ad Kolen


                  Een reeks artikelen over de verschillende soorten bomen en struiken die groeien in Tilburg-Noord.


                                              Vijf geknotte schietwilgen aan de rand van Tilburg Noord in de Borodinstraat.

Het landelijke tafereel op de bovenstaande foto is wel degelijk in Tilburg-Noord, aan de rand weliswaar. Het geeft zicht in noordelijke richting op enkele weilanden met daarachter de bomen van het Peerke Donderspark. Staande aan de rand van de bebouwing zijn de vijf schietwilgen door het knotten aangepast aan de omgeving. Daar de takken regelmatig worden afgezaagd is ze meer ruimte en licht voor de aangrenzend bewoners. Ook van deze beschreven boomsoort zijn twee vormen terug te vinden in ons stadsdeel. Naast deze knotwilgen staan boomvormen van de schietwilg onder andere in het Quirijnstokpark, de Griegstraat, de Centaurusweg en in de middenberm van de Heikantlaan.


De schietwilg kan uitgroeien tot een flinke boom van dertig meter. Hij vormt een korte scheve stam met zware opstijgende hoofdtakken. De schors is donkergrijs en ruw met kruisende ribbels. De loten zijn dun, grijsgroen, hangende en in het eerste jaar met zachte beharing. De lancetvormige fijn gezaagde bladeren zijn van onderen grijsblauw met lichte beharing. De schietwilg is tweehuizig wat staat voor aparte bomen voor de mannelijke en voor de vrouwelijke bloemen. De mannelijke katjes zijn geel en de vrouwelijke groen die na de bevruchting hun donzige zaden door de wind laten verspreiden. Wilgen zijn voor insecten belangrijke leveranciers van stuifmeel. Verschillende solitaire bijen zijn afhankelijk van bloeiende wilgen. Het voedsel van de grijze zandbij is wilgenstuifmeel, zijn vliegperiode is afgestemd op de bloeitijd van wilgen.





     Bloeiende wilg.


Wilgen behoren samen met de populieren tot de familie van de wilgachtigen. Het wilgen- of Salix geslacht omvat zowel bomen als struiken. De bladeren hebben meestal geen of een zeer korte steel. De bladranden zijn vaak getand en van vorm zijn ze langwerpig en ook wel ovaal. In totaal bestaan er zo’n vierhonderd soorten wilgen. Ze groeien op alle continenten behalve op Antarctica en AustraliĆ«. De schietwilg is echt een boom van ons land. Hij doet het overal goed maar houdt van nature van water. Overal waar ruimte is in een wat vochtige omgeving komen ze spontaan te voorschijn. De boswilg is ook een spontane verschijning en voelt zich ook op wat drogere gronden in Brabant thuis. In het Noorderbos komen beide soorten vanzelf uit de bodem en doen dat ook in de verschillende parken in Tilburg-Noord waar de bodem geruime tijd onberoerd blijft. Het kenmerkende eironde blad van de boswilg heeft een plotselinge toespitsing met een opzij gebogen puntje. Het is aan de onderzijde grijsviltig


Het is niet eenvoudig wilgen te determineren. De verschillende soorten wilgen zijn moeilijk uit elkaar te houden. Ze hebben een sterkte neiging tot kruisen en er zijn veel gekweekte soorten (cultivars) die soms verwilderen. Bij de beschrijving van de schietwilg kun je niet om de Biesbosch heen. Overal in de literatuur over deze soort komen linken naar dit unieke gebied naar voren. Een inventarisering van de wilgen in de Biesbosch in 2012-2013 komt tot de conclusie: De Biesbosch is geen oerbos wel een behoorlijk ontoegankelijk wilgenbos vol met referenties naar een nog nabij verleden van ongeveer 500 jaar riet- en griendcultuur. Vastgesteld is dat de belangrijkste aangeplante soort, de schietwilg, ook de dominante soort was van het oerbos dat hier ooit voorkwam. De inheemse schietwilg de dominante soort komt het meest voor in de Biesbosch. Maar daarnaast konden ook ruim vijftig wilgentaxa herkend worden, waarvan een flink deel van Buitenlandse afkomst. Ook in de meest natuurlijk ooibossen in Europa is de schietwilg tegenwoordig nog overal dominant. 













De Biesbosch is geen oerbos wel een behoorlijk ontoegankelijk wilgenbos.




Reacties naar adkolen@kpnmail.nl