Van schuwe bosvogel is de Merel (Turdus merula) een algemene vogel geworden die nagenoeg overal voorkomt in ons land en met name in bebouwd gebied zeer talrijk is. De Merel prijkt dan ook al jaren bovenaan de top 10 van de Nederlandse broedvogels. Al in de 1e Atlas van de Nederlandse Broedvogels (1978) kun je lezen dat in Nederland bijna geen gebieden zijn aan te wijzen waar geen Merels broeden. De geschatte broedvogelpopulatie kwam uit op 575.000 - 850.000 broedparen.
In de 2e Atlas (2002) werd het aantal broedparen geschat op 900.000 -1.200.000. Geen wonder dat nagenoeg iedereen de geluiden van de Merel wel herkent. Heel het jaar door kunnen we immers wel iets van ze horen waarvan we onbewust weten dat ze uit de keel van de Merel komen. Oh, ja het rond de avondschemering minutenlang ping ping ping geroep is van de Merel, evenals de vaak gehoorde alarmroep het in een lange reeks klinkende pit pit pit wat eindigt met een hoge en dalend viwiwiwiwi. Het langwerpige strie is bekend van de voorbij of wegvliegende Merel. Ook in de nacht klinkt dat geluid uit de kelen van overtrekkende Merels in de trekperiode.
Met een warme aangename en rustige stem laat vader Merel, een echte kerel, een melodische variatie van heldere klanken horen op een menselijke toonhoogte. De meest verknocht binnenstad bewoner kent dit nog wel! Deze prachtige zang horen we vooral vanaf het vroege voorjaar ruim voor zonsondergang, overdag bij plotselinge regenval en in de avondschemering tot ver in de zomer. Tijdens zachte winterse periodes laten ze zich soms al einde december horen. Een zingende Merel tijdens Kersmis is geen uitzondering. In februari zijn ze in de vroege ochtend al volop te horen.
Voor het eerst las ik deze week iets over een ”zeer bescheiden herfstzang” bij Merels in het schitterende boekje; ”Wat zingt daar?”. Dit naar aanleiding van de Merel op de hoek van mijn straat die deze maand uitbundig zingt. Het begon op de eerste 3 werkdagen van oktober. Weg fietsende van mijn woonplek klonk zowel op maandag, dinsdag en woensdag in de vroege ochtend om 06.00 u. de uitbundige zang uit een boomtop op de hoek. Eerst was de gedachte dat de gehele Merelbevolking wat van slag was door de hoge temperaturen aan het einde van de zomer vooraf gegaan door een zeer koele en natte periode. Buiten de melancholische klanken van een gekooide soortgenoot geen andere Merel horen zingen deze maand. Of heeft iemand anders dat wel gehoord?
In dezelfde week, op vrijdag hoor ik de vogel, opnieuw zingen, juist voor zonsopgang. Dat het niet om een Merel in een kooi gaat kan ik bevestigen als zijn lied vanaf de andere kant van de straat klinkt. Goed oplettende, ik fiets iedere ochtend in ongeveer 45 minuten naar Waalwijk als het nog donker is, of er nog meer Merels zingen stel ik vast dat waarschijnlijk alleen de vogel bij mij op de hoek zingt,uitzonderlijk!
Een week later, de 14e oktober klinkt de zang zowel voor als na zonsopgang. Op zondagavond, de 16e klinkt zijn zang zelfs rond 19.00 u. in de avondschemering. Echt bijzonder!
Na het voorgaande gisteren genoteerd te hebben ben ik vanmorgen weer redelijk vroeg op. Om 07.15 u. sluit ik de voordeur achter en ga met de oren gespitst richting het kruispunt. Ja hoor, de Merel zit vrolijk te zingen als of het voorjaar. Je zou kunnen zeggen dat het ietwat minder uitbundig klinkt maar verder de zingt de vogel volop. Na enige speuren vind ik de zanger, vol passie zingende vanaf de schuine rand van het dak van een woonhuis iets verder de straat in. Nu hoor ik dan ook geen verschil met Merelzang in het voorjaar.
Het is niet uitgesloten dat deze vogel al heel de maand of nog langer zingt. Eerlijk gezegd heb ik daar niet zo op gelet en soms heb ik ’s morgens de radio aan (dopjes in) via mijn telefoon. Vanaf nu ga ik er echt op letten, ook ik in de avondschemering!
Aanvullende waarnemingen komen hieronder te staan:
22-10-2011: Volop zingende in de ochtend(in top Linde) en in de avondschemering.
23-10-2011: Voor(07.30 u.) en na(08.00 u.) de ochtendschemering zingend aangetroffen.
31-10-2011: 06.00 u. Zingende in de ochtendschemering.
01-11-2011: 06.00 u. Zingende in de ochtendschemering.
02-11-2011: 06.00 u. Uitbundig zingende in de ochtendschemering.
Reacties adkolen@kpnmail.nl
Kijk ook eens op mijn weblog over vogels en andere natuurbelevenissen in het Quirijnstokpark in Tilburg Noord: vogelsenzo-quirijnstokpark http://vogelsenzo-quirijnstokpark.blogspot.com/ .
