zondag 13 december 2015

Dongevallei; Broedvogels 2014

 
 
 
Het nog kale landschap ,in het vroege voorjaar, wordt snel door dotters opgefleurd.
 
 
Ad Kolen
 
De vogels in het merendeel van de Dongevallei in het stadsdeel Reeshof in Tilburg worden sinds januari 2004 op een vaste wijze geteld. Tweemaal in de maand vanaf dezelfde route worden alle vogels genoteerd binnen de grenzen van het gebied. Daarbij is het gedrag, zeker in het broedseizoen, van belang. In het broedseizoen, half maart tot half juli, gaan de tellingen; broedvogellinventarisaties volgens de richtlijnen van het Broedvogel Monitoring Project (BMP) van sovon.
 
 
 
Een verdwaalde, waarschijnlijk ontsnapte Roodhalsgans, even in de Dongevallei, tijdens het broedseizoen.
 
 Datagrenzen, territorium- en nestindicerende waarnemingen, maar ook fusieafstanden de aanwezigheid van paren of solitaire vogels zijn bepalend voor het vaststellen van een territorium. Tijdens 8 rondes worden de gegevens verzameld om te kunnen bepalen of het om een territorium gaat, wat gelijk staat aan een broedvogel. Daarbij wordt niet bewust naar nesten of jonge vogels gezocht. Die geven echter wel meer zekerheid als ze toevallig gevonden worden. Soms valt het territorium van een vogelsoort maar voor een deel binnen de grenzen van de Dongevallei daar het gebied van de Dongevallei vrij smal is, 75 meter plaatselijk. De aanwijzingen zijn dan wel voldoend om het territorium aan het gebied toe te wijzen. Soms lijken aanwijzingen gering maar gezien het schuwe of verborgen leven van een soort, dus niet eenvoudig waar te nemen, zijn bepaalde feiten wel doorslaggevend.
 
 
 
 
Een paartje Kuifeenden.
 
 Het aantal en de soorten vogels die in de Dongevallei broeden wordt d.m.v. de BMP methode bepaald. Daarnaast is het doel van het sovon-broedvogelonderzoek het vaststellen van de aantalsontwikkelingen van alle broedvogels in ons land. Er wordt gewerkt met een gestandaardiseerde werkwijze; monitoring. Hiervoor is het nodig dat vaste gebieden jaar op jaar worden geteld. Hierdoor bestaat een betrouwbaar beeld van de aantalsveranderingen.
 
 
 
 
Het paren, bij Knobbelzwanen gaat er soms grof aan toe!
 
 
In de Dongevallei werden van 40 verschillende vogelsoorten territoria vastgesteld, in totaal 226. Het aantal vogelsoorten 40, is niet het hoogste. In 2010 en in 2011 werden van 41 vogelsoorten een of meerdere territoria vastgesteld. Het aantal van 226 is wel het hoogste tot nu. De stijging was vooral het gevolg van het geschikt maken van de kunstmatige broedvogelwand voor Oeverzwaluwen. In 2014 vonden 66 paren Oeverzwaluwen een plek om eieren te leggen en die uit te broeden in de wand.
 
 
 
 
Knobbelzwanen kunnen agressief reageren in de buurt van hun nest.
 
 
 
Daarnaast ging de stijging van het aantal Grote Canadese ganzen door. Tenminste 27 paren vonden een plek om te nestelen. De soort maakt een explosieve groei door in grote delen van de provincie. Het 1e jaar van de inventarisaties in de Dongevallei kon nog geen territoria van Grote Canadese ganzen worden vastgesteld! Met wat kleine schommelingen liggen de aantallen territoria van deze soort nog steeds in een stijgende lijn.
 
Enkele soorten; Knobbelzwaan, Wilde eend, Spotvogel en Merel laten een lichte daling in de aantallen zien. In tegenstelling tot o.a. Houtduif, Witte kwikstaart, Winterkoning en Tjiftjaf die een lichte stijgende lijn vertonen. Hoewel de meeste soorten schommelingen in de aantallen laten zien zijn er verder geen recente  grote verschillen aangetoond.
 
Van 2 vogelsoorten, de Gaai en niet de minste, de Wielewaal kon voor het eerst een territorium worden vastgesteld. Andere soorten zijn al of verdwijnen helaas helemaal uit beeld zoals Kuifleeuwerik, Torenvalk, Kievit, Blauwborst en Roodborsttapuit.
 

 
De Grote Canadese ganzen kregen veel jongen dit jaar!
 


Het aantal vastgestelde territoria per vogelsoort:                                                      

 
 
 
 
Fuut
3
Zwarte zwaan
1
Knobbelzwaan
2
Grauwe gans
1
Soepgans
4
Canadese gans
27
Nijlgans
2
Krakeend
2
Wilde eend
8
Soepeend
3
Kuifeend
4
Fazant
1
Waterhoen
7
Meerkoet
17
Scholekster
2
Houtduif
11
Turkse tortel
4
Oeverzwaluw
66
Witte kwikstaart
2
Winterkoning
2
Heggenmus
1
Roodborst
1
Merel
6
Bosrietzanger
3
Kleine karekiet
2
Spotvogel
1
Grasmus
1
Tuinfluiter
1
Zwartkop
3
Tjiftjaf
7
Fitis
10
Pimpelmees
2
Koolmees
6
Wielwaal
1
Gaai
1
Ekster
3
Zwarte kraai
3
Vink
3
Groenling
1
Putter
 
Aantal vogelsoorten
Totaalaantal territoria
1
 
40
226
 



Broedende Meerkoet.
 
 
 
 
Reacties naar adkolen@kpnmail.nl