donderdag 12 januari 2012

Witte zwanen, Zwarte zwanen


Ad Kolen


Witte zwanen, Zwarte zwanen!
Wie gaat er mee naar Engeland varen?
Engelland is gesloten.
De sleutel is gebroken.
Is er dan geen timmerman.
Die de sleutel maken kan?

In het Brabants Dagblad van vandaag staat een foto van een groep uit het water opvliegende Knobbelzwanen met de ondertitel ’Vogelparadijs’. Je zou zo jaloers worden op de fotograaf. De prachtige foto maakt heel goed duidelijk dat deze zware vogels veel moeite hebben om uit het water omhoog te komen. Die afgunst geldt zeker niet voor de schrijver van de begeleidende tekst!

Citaat Brabants Dagblad:
Herpt – Een paradijs voor vogels langs de Bergsche Maas. Steeds meer uiterwaarden lopen onder en watervogels maken daar veelvuldig gebruik van. Ze drinken wat, poetsen de veren op en keren terug naar de polder om te eten. Zoals deze zwanen in een uiterwaard bij Herpt. Zwanen eten vooral waterplanten, die zij zoeken in ondiep water. Daarbij komt hun lange hals goed van pas. Maar bij gebrek aan flora eet de zwaan ook kleine vissen, zoals voorn. De witte zwaan komt verreweg het meeste voor op het noordelijk halfrond. De Zwarte zwaan is hier een uiterst schaarse broedvogel.

Een deel van deze tekst over de zwanen is een kopie van Wikipedia. Iedereen die iets met vogels heeft zal zich er aan ergeren. De kennis van de natuur ligt bij deze krant dan ook op een zeer laag niveau, als men zoiets klakkeloos overneemt. Ik kan het dan ook niet na laten hierop een ietwat corrigerende reactie te schrijven;

Oppoetsen doe je een auto of schoenen. Een vogel reinigt zijn veren en maakt ze waterdicht, ze gaan daardoor niet ’glimmen’.

Hoewel de pullen met kleine waterinsecten gevoerd worden en volwassen Knobbelzwaan wel eens een visje mee naar binnen krijgen zijn het vrijwel uitsluitend planteneters (Volgens: De Knobbelzwaan -Kosmos vogelmonografieën.) Er is weleens verondersteld dat ze ook dierlijk voedsel eten, maar die gedachte is grotendeels verworpen na onderzoek van de maaginhouden van vele zwanen. Observaties wijzen uit dat Knobbelzwanen steeds waterplanten eten die groeien op de plek waar ze verblijven. Welke planten dat zijn hangt dus sterk van die plek af. Op zee is dat zeegras en in bepaalde jaargetijden zeesla. In zoet water eten ze een grote verscheidenheid aan waterplanten met waterpest als favoriet. Ook fonteinkruiden eten ze veel. In Nederland eten Knobbelzwanen steeds meer gras op graslanden als gevolg van het verdwijnen van de onderwatervegetatie door watervervuiling.

Knobbelzwanen

Met het kinderliedje; Witte zwanen, Zwarte zwanen in het achterhoofd veronderstelde de schrijven dat dit de namen van 2 soorten zwanen zijn. De Zwarte zwaan (Cygnus atratus) is een oorspronkelijk uit Australië afkomstige soort die in kleine aantallen tot broeden komt in Nederland.

Van de wit gevederde zwanen komen er 3 soorten voor in onze streken. De Knobbelzwaan (Cygnus Olor) is een veel voorkomende broedvogel hier. Van iets kleinere Wilde zwaan (Cygnus cygnus) broedt een enkel paar in ons land maar de rest zijn in kleinere aantallen overwinteraars. De kleinste van de 3, de Kleine zwaan (Cygnus columbianus bewickii) overwintert hier maar broedt in de Arctische en subarctische gebieden van Rusland.

Zwarte zwaan.

Na dit dagblad blader ik nog even door het weekblad Stadsnieuws. Daar kunnen ze er ook wat van. De kop ”Eerste lentekuikens geboren in wintermaand” trekt mijn aandacht. Het artikel sluit met de uitnodiging om in het chalet ”onze eigen Kwik, Kwèèèk en Kwak” te komen bewonderen. Ik maar denken dat Kwik, Kwek en Kwak de neefjes van Donald Duck zijn !!