Kraanvogels kijken; Diepholzer Moorniederung (D)
Vogelwerkgroep KNNV Tilburg.
6 – 8 November 2015.
Vroeg op vrijdagochtend rijden vanuit Tilburg Noord in 3
auto’s, 12 vogelaars naar het noord-oosten van Duitsland voor een weekend
Kraanvogels kijken.
Het Diepholzer
laagland strekt zich uit over meer dan 15 moerassen in het noordelijk deel van
Natuurpark Dümmer. In totaal bevat het gebied 24.000 ha. moeras met een laag
van 30 cm turf. Het Diepholzer laagland is echter niet onaangetast gebleven.
Grote delen werden, en worden nog, ’abgetorft’ en voor land en bosbouw
gebruikt. Er is veel veeteelt in het gebied en de daarbij bijbehorende maisakkers,
aantrekkelijk voor de Kraanvogels. De moerige ondergrond is duidelijk te
herkennen op de maisvelden, waar oogsten vaak tot problemen leidt gezien de zware sporen in de bodem.
Delen van de moerassen zijn onaangetast gebleven, in
ontoegankelijke gebieden. Duizenden ha, werden ook hersteld ’renaturalized’ inclusief
de specifieke flora en fauna. Soorten als Watersnip en Kraanvogel keerden terug
en broeden er weer.
In tegenstelling tot de indruk die we kregen, door het
aanvankelijk sombere weer en het op grote afstand blijven van de massa’s vogels,
waren de Kraanvogels toch talrijk aanwezig. Dit weekend werden op zondag en
maandag in totaal 40.650 Kraanvogels geteld. Er trokken steeds groepen
Kraanvogels weg maar er was ook volop aankomst!
Na een voorspoedig reis wordt tegen 12.00 u. in de buurt van het reisdoel een
uurtje gewandeld. Wasserburg Alt Barenaue in Bramsche(district Osnabrück) staat
bekend om een enorme fladderiep(Ulmus
laevis.) Deze
kapitale fladderiep staat aan een akker grenzend aan de Campemoorweg, die is
beplant met opvallend scheef staande knotlinden en de oprijlaan vormt naar de
uit ongeveer 1300 daterende Wasserburg. Naast een groep van wel 55 Ringmussen
zien we er in de omgeving onder andere; Houtduif, Keep, Torenvalk, Nijlgans,
Boomkruiper en een jagend mannetje Blauwe kiekendief.
In een
half uur rijden we door naar Lembruch, aan de Dümmersee,
waar we logeren. We hebben een grote woning met 2 verdiepingen, 2 keukens,
huiskamers en vele slaapkamers tot onze beschikking. Ontbijten en lunchen doen
we ter plekke. De plaatselijk horeca is uitstekend geoutilleerd om buitenshuis
te dineren.
Na de lunchen gaan we op pad. De 1e
Kraanvogels worden op verschillend landbouwgronden gezien. Tijdens een wandeling
door het Opperweher Moor vliegen ze over en worden tientallen Kramsvogels en
een paartje Goudvinken gezien.
Een uurtje staan we op de uitkijktoren in het Neustadtermoor om
de aanvliegende Kraanvogels te bewonderen. Voor we de toren beklimmen
verschijnen honderden Kramsvogels boven het parkeerterrein. Naar schatting 700
wordt overeengekomen. Heel veel Kraanvogels en ook Ganzen (Rieganzen
waarschijnlijk) worden gezien. De afstand is groot en de donkere weer belemmerd
het zicht!
Na een goede nachtrust al vroeg op pad.
Vanaf een toren en langs de Moorweg aan de rand van het Rhedener Geestmoor worden in de schemering de ontwakende Kraanvogels opgewacht. Rondom worden weer heel veel Kraanvogels gehoord. Hier zijn de afstanden ook erg groot. Het zicht is nog slecht, maar op afstand zien we enorme aantallen vertrekken. Het aantal ganzen is nog groter. Enorme massa’s stijgen op van de plas in de buurt. Links en rechts van ons, nog steeds op grote afstand passeren vele honderden ganzen en Kraanvogels. Als het lichter wordt ontdekken we zwanen op de plas. Pas als het helemaal licht is en ze opvliegen, is te zien dat het Kleine zwanen zijn, 25 stuks.
Na het ontbijt op weg voor een
wandeling langs de Dümmersee. Onderweg; Soepgans, Putter, Grauwe gans, Kolgans,
Rietgans en Hans ziet een IJsvogel!
Het meer is 13,5 km2
en in het seizoen vooral in gebruik
voor allerlei soorten watersport. Het weer klaart op en de zon dringt af en toe
door. Over een dijk lopende langs rietkragen en zicht op het water worden mooi
dingen gezien en gehoord; Atalanta, Krakeend, Matkop, Grote bonte specht, Fuut,
Kleine bonte specht, Kleine mantelmeeuw,
Soepeend, Zilvermeeuw, Pimpelmees, Grote zilverreiger, Aalscholver,
Staartmees, Glanskop, Waterral, Grote zaagbek en 2 Zeearenden die de show
stelen.
Na lunchen in Lembruch langs het
Opperweher Moor en een mobiele vogelkijkhut weer naar een plek waar Kraanvogels
verzamelen voor de nacht.
In de grote vogelkijkhut op het Grosses Moor bij Uchte
staan heel veel mensen en komen ook veel Kraanvogels voorbij. Sommige landen
erg dichtbij, maar ook enorme aantal op flinke afstand. Kortom een prachtig
schouwspel met soms mooie verkleurende luchten op de achtergrond. Even zelfs
met een gouden randje! Hier doe je het voor!!
De volgende ochtend nog wat eerder op pad naar het
Rhedener Geestmoor. Opnieuw de Moordijk op. Kramsvogels boven het Moor. Duizenden
Kraanvogels en nog meer ganzen zijn te zien aan beiden zijden van de weg. Weliswaar
een groot deel op flinke afstanden. Aan vooral de geluiden is te horen dat het
er heel veel zijn! Aangenomen wordt dat
het meest Rietganzen zijn, maar kleinere groepen Kolganzen en ook Grauwe ganzen
vliegen op duidelijk herkenbare afstand over ons. Alles bijeen een geweldig, onvergetelijk
schouwspel.
Om 10.00 u. staan we al weer gepakt en gezakt om aan de
terugreis te beginnen. Maar de trip gaat niet rechtstreeks naar Tilburg. We
onderbreken de reis bijna 4 uur om te wandelen in de Rieselfelder van Munster.
Een waterrijk gebied dat van 1901 tot 1975 fungeerde als
waterzuivering voor de stad Munster. Een fiks deel van de circa 1 ha grote
vloeivelden zijn nog intact. Deze met dijken omzoomde percelen staan onder
water met veel riet aan de randen. Ook zijn er grote plassen en natte
graslanden. Van de uitzichttoren is er goed zicht over het gebied en geeft een
duidelijk beeld van boven af. Het is een enorm vogelrijk gebied, we genieten
dan ook met volle teugen en zien leuke dingen.
Op meerdere natte perceeltjes zien we eenden, vaak
Wintertalingen. Meestal zijn ze goed te bekijken, echt schuw zijn ze niet. De
Wintertaling is gewoonlijk een best schuwe soort. Verder; Aalscholver,
Krakeend, Grote zilverreiger, Meerkoet, Waterhoen, Waterral, Watersnip, Blauwe
kiekendief, Kokmeeuw, Geelbuikschildpad, IJsvogel, Canadese gans, Ooievaar, Smient,
Dodaars, Knobbelzwaan, Casarca, Bergeend
en Brandgans.
De excursie eindigt met een visdemonstratie van een
IJsvogel. Voor onze neuzen worden 3 kleine visjes vanaf een stuw gevangen,
prachtig!
Dan echt terug naar huis, rond 19.00 u. terug in
Tilburg.
Een mooi en leerzaam weekend, Ben, bedankt voor de
organisatie!
Reacties naar adkolen@kpnmail.nl
Riesenfelder Münster, Naturerlebnis für alle!
WAARNEMINGEN:
| Vrijdag | Zaterdag | Zondag | |
| 6-nov | 7-nov | 8-nov | |
| Dodaars | . | . | 4 |
| Fuut | . | X | . |
| Aalscholver | . | X | X |
| Grote zilverreiger | X | 20 | X |
| Blauwe reiger | X | X | X |
| Ooievaar | . | . | 1 |
| Knobbelzwaan | . | X | X |
| Kleine zwaan | . | X | . |
| Rietgans | X | X | X |
| Kolgans | . | X | X |
| Grauwe gans | . | X | X |
| Soepgans | . | X | X |
| Grote Canadese gans | . | . | X |
| Brandgans | . | . | 1 |
| Nijlgans | X | X | X |
| Casarca | . | . | 2 |
| Bergeend | . | . | 1 |
| Smient | . | X | X |
| Krakeend | . | X | X |
| Wintertaling | . | X | X |
| Wilde eend | X | X | X |
| Soepeend | X | X | X |
| Slobeend | . | X | X |
| Tafeleend | . | X | X |
| Grote zaagbek | . | 8 | . |
| Zeearend | . | 2 | . |
| Blauwe kiekendief | 1m | 2v | 1v |
| Buizerd | X | X | X |
| Torenvalk | X | X | . |
| Smelleken | . | 1 | . |
| Fazant | . | X | |
| Waterral | . | 2 | 2 |
| Waterhoen | . | . | 2 |
| Meerkoet | . | . | 2 |
| Kraanvogel | X | X | . |
| Kievit | . | X | X |
| Watersnip | . | . | 3 |
| Kokmeeuw | . | X | X |
| Stormmeeuw | . | X | . |
| Kleine mantelmeeuw | . | X | . |
| Zilvermeeuw | . | X | . |
| Holenduif | . | X | . |
| Houtduif | X | X | X |
| Turkse tortel | . | X | . |
| IJsvogel | . | 1 | 2 |
| Grote bonte specht | X | X | X |
| Kleine bonte specht | . | 1 | . |
| Graspieper | X | X | X |
| Winterkoning | X | X | X |
| Roodborst | X | X | X |
| Merel | . | X | X |
| Kramsvogel | X | X | X |
| Staartmees | . | X | X |
| Glanskop | . | 1 | . |
| Matkop | X | X | . |
| Pimpelmees | X | X | X |
| Koolmees | X | X | X |
| Boomklever | X | X | . |
| Boomkruiper | X | . | . |
| Klapekster | . | . | 1 |
| Ekster | . | X | X |
| Kauw | X | . | . |
| Roek | X | X | X |
| Zwarte kraai | X | X | X |
| Spreeuw | . | X | X |
| Huismus | X | X | . |
| Ringmus | 55 | . | . |
| Vink | X | X | X |
| Keep | 1 | . | . |
| Groenling | X | X | . |
| Putter | . | X | X |
| Sijs | . | X | . |
| Kneu | . | X | . |
| Goudvink | 2 | . | . |
| . | . | . | |
| Aantal vogelsoorten (74) | 30 | 59 | 47 |
| Atalanta | . | 1 | 1 |
| Ree | 6 | 3 | . |
