donderdag 27 december 2012

Dag 4 Vogelinventarisatie Wit-Rusland Turov mei 2012




Een impressie, (in dagboekvorm) van een 11-daagse vogelreis naar het zuiden van Wit-Rusland door 7 Nederlandse vogelaars. In samenwerking met, en op verzoek van, de Wit-Russische vogelbescherming (ABN) werd een groot deel van de overstromingsvlakten (pojma’s) langs de rivier de Pripyat voor de stad Turov onderzocht op broedvogels. Daarnaast was er ruimte om de plaatselijke vogelbevolking te ontdekken!



De zon komt op boven de Pojma, 05.48 u. !

Ad Kolen


DAG 5 ZONDAG 13 MEI 2012:

De gisteren ingezette weersomslag is ook vandaag nog merkbaar. Het is wisselende bewolkt met soms donkere wolken, de temperatuur is aanvankelijk maar 8°C. en komt tijdens de ochtend niet boven de 12°C., matige wind. Later, in de middag trekt het af en toe open en stijgt de temperatuur enkele graden.

04.35 u. Vertrekken we in 2 kano's (Arend met Ben & Pim met Ad) om een stuk pojma volgens de BMP-methode in te tekenen. Ik loop met Pim mee. Hij tekent snel de waarnemingen in, zijn ervaring en goede gehoor zijn daarbij behulpzaam.

Hop 1.  Veel Gele kwikstaarten worden gehoord en gezien.  Bontbekplevier. Een groep van 320 Witvleugelsterns wordt geteld. Hop 1. Draaihals 1.

06.03 u. Een nest van een Zomertaling gevonden met daarin 12 eieren. Net als alle eendennesten is het zeer goed verborgen. Het ligt in de bodem, met grasstengels er overheen gebogen. Alleen als je er recht boven staat zijn de eieren te zien.

Twee baltsende Watersnippen boven ons in de lucht.

We lopen over delen van de Pojma waar we met de Vogelwerkgroep (KNNV Tilburg) in 2001 ook waren. Het is hier behoorlijk aan het dicht groeien. Door ontvolking, jongeren trekken naar de grote steden, worden de deze gebieden veel minder begraasd en groeien dicht. Slecht voor de weidevogel populaties! Later op de dag, tijdens het inventariseren van nesten lopen we over meerdere delen die opnieuw zijn open gemaakt. Struiken zijn afgezet en het hout vaak ter plaatse verbrand. Deze delen zijn meestal geen ideale broedgebieden. De dichtheden zijn er gewoonlijk laag. Het is er waarschijnlijk toch te ruig, weinig grassen!

De aantallen Rietzangers liggen evenals die van de Gele kwikstaarten ontzettend hoog.

Ik herinner met een moment uit 2010, blikkende over de Pojma. Het water stond zo hoog dat we er niet in konden lopen. Overal op de hoge droge delen lagen stapels wilgentakken die waren afgezet.

07.17 u. Een groep van 10 Zomertalingen baltst in de lucht.

Het 1e Kievitsnest, met 4 eieren, wordt gevonden er volgen er nog velen!

08.10 u. Terug in het huis, tijd voor het ontbijt. Daarna kijken we in afwachting wat rondom het huis; Een paar Kieviten op het geploegde veldje naast het huis. Een Grauwe Klauwier en een Bonte vliegenvanger op een draad.


Ben Akkermans en Ad Kolen staan klaar bij de kano voor een dag inventariseren op de Pojma.

Om 10.00 u. vertrekt de hele groep naar de Pojma direct achter het huis. Samen met Viktar Fechuk en Natalja, die uit gaan leggen hoe we het inventariseren van de nesten dienen aan te pakken.


Vier eieren in een nest van een Terekruiter.


10.36 u. Natalja meet registreert nauwkeurig de maten van de eieren van een Terekruiter.


10.46 u. Groene pad.

10.48 u. Een Kievit kuiken (5-7 dagen) wordt gevonden en geringd. Natalja doet het Pim voor. Hij is een ervaren ringer maar men heeft hier stalen ringen. In Nederland zijn ze van aluminium. Later zegt hij regelmatig dat het toch wel lastig is. De stalen ringen zijn vrij moeilijk dicht te knijpen. Je moet flink kracht zetten. Leeg nest van een Kievit.


Een Kievitnest met 4 eieren met de punten naar het midden.

 
10.57 u. Nest Kievit met 4 eieren. De eieren van Kieviten liggen gewoonlijk met de punt naar binnen. Bij de Terekruiter was dat niet zo vanmorgen. De nesten worden met GPS vastgelegd, de gegevens genoteerd en met een stokje met nummer erop gemarkeerd.


In linie worden de grasvlakten afgezocht op nesten.

In linie struinen we verder over deze grasvlakte en ontdekken en noteren nog 4 Kievitnesten met in totaal 13 eieren, een Tureluurnest met 4 eieren en een Zomertalingnest gevuld nest met 6 eieren.


Hoewel het water van de rivier vrij laag staat dit jaar, moeten we toch regelmatig door het water waden om op de   hogere delen te komen. Hier Eveline Zijderveld, Jan Dijk en Ad Kolen in aktie. Foto: Kees de Rijk.


11.42 u. We stoppen in dit deel. Ik steek samen met Victar recht over, de rest vaart met de kano's om! Ondertussen zoeken we verder naar nesten. Dit stuk en ook het deel waar we eerder zochten, wordt begraasd, later in het jaar. Volgens Victar werken er 28 mensen bij de Wit-Russiche vogelberschermingsorganisatie.


Pim Leenreis in aktie.

Bontbekplevier. Dwergstern 3 op een zanderig stuk. Terekruiter 1. We steken met kano's een kreek over en passeren meerdere vangkooien op een eilandje. Er zitten verschillende vogels in o.a. Bosruiter en Kemphaan. Verspreidt over het zichtbaar gebied in totaal Grote zilverreiger 5 aangetroffen.


11.58 u. Vicktar en Natalja gaan terug en we starten als groep met het zoeken in deel 5. Crex crex 1z.


Het nest van een Poelsnip.

 
De volgende uren zijn fantastisch, een geweldige beleving de vele nesten en jonge vogels van dichtbij te mogen bewonderen. Wel erg bijzonder zijn de vele Poelsnippen die we zien, er zijn hier meerdere lekken van deze soort. Soms vliegen ze heel dicht bij ons op. Als je zo vaak en dichtbij in beeld ziet heb je ze al snel goed in je geheugen vastgelegd. Zo leer keer je een vogelsoort pas goed kennen. We vinden er zelfs een nest van, met 4 eieren.

Tot 16.00 u. struinen we, meestal in linie, een groot gebied af. Vele nesten worden ontdekt en met gps vastgelegd en andere gegevens genoteerd en uiteindelijke gemarkeerd met een wilgenstokje met nummer. Ieder heeft een eigen taak daarin! De oogst is groot; 3 Zomertalingnest met in totaal 29 eieren. Deze kleine eendensoort weet zich, al broedende goed te verbergen. Je vind het nest gewoonlijk pas als je er heel dichtbij bent en het vrouwtje opvliegt. De nesten van Zomertalingen liggen diep tussen de bodembegroeiingen, soms onder takken of bij een struik en vaak overdekt met grassen en andere planten. Als je de wegvliegende eend, en ook de andere vogelsoorten natuurlijk, gelijk met de kijker volgt en determineert is het meteen duidelijk van wie de eieren zijn. Verder van de eenden; 2 Wilde eendennesten met eieren en een nest van een Krakeend kunnen noteren.


Het nest van een Zomertaling, goed verborgen met wel 9 eieren erin.

Bij het volgen van de opvliegende eenden komen meerdere keren de baltsende Watersnippen in beeld die steeds boven ons hangen en zich laten horen.

Van Tureluurs vinden we vanmiddag de meeste eieren; 8 nesten met in totaal 26 eieren.

Kieviten zijn ook goed vertegenwoordigt; 5 nesten met in totaal 19 eieren. Ook worden jongen ontdekt en geringd, 1 jonge Kievit van 4-5 dagen oud en 2 heel jonge exemplaren.

15.27 u. De zon breekt even door, het wordt een beetje warmer en er verschijnen er meteen talloze knutjes (een kleine muggensoort die veelvuldig steekt.) Tussendoor wordt o.a. waargenomen;  Wielwaal (2), Zwarte ruiter (1), Paapje (1), Zeearend (3) en een Bruine kiekendief.


Zowel het nest als de Tureluur zelf zijn verloren bij dit broedsel.

In de handleiding die gisteren door Victar werd uitgereikt stond ook de vraag om predatie te registreren en interessante en belangrijke informatie wat dat betreft te noteren. Over de vos in de eerste plaats. Er werden meerdere gevolgen van predatie gezien, waarschijnlijk van vossen. Zo werd in een nest van een Wilde eend 1 gepredeerd ei gevonden. Van een Kievitsnest moesten het 4 eieren ontgelden. Van een nest van een Gele kwikstaart werden alle 6 de eieren gepredeerd. Een Tureluur werd op het nest gedood en de eieren vernield. Er werden ook 2 half begraven eieren gevonden. Ik herken dit als een spoor van de vos bij ruim voedsel aanbod. Ze begraven dan eieren die meestal nog iets boven de grond uitsteken. Bij toeval ook enkel geheel begraven eieren gevonden!


Het nest van een Grutto met 4 eieren.


Het legsel van de Grutto is vrij eenvoudig te herkennen. De eieren zijn buikig(breed) tot ovaal of peervorming. De kleur is lichtgroen of olijfgroen tot dieper groen waarop een vage vlekkentekening is te zien. De meest eieren die we zagen waren wat dof. Gezamenlijk 3 Gruttonesten ontdekt met daarin totaal 13 eieren.


Nest Dwergstern met 3 eieren.


Bijzonder vond ik wel het vinden van een nestje van een Dwergstern met 3 eieren erin. En ook het nest van mogelijk een 2e paar Terekruiters.



Het nest van waarschijnlijk het 2e paar Terekruiters.


16.00 u. We stoppen er mee en lopen naar de kano’s en varen terug naar onze verblijfplaats. Hoewel al eerder nesten van eenden en steltlopers bekeken heb vond ik het onderzoek vandaag wel een prachtige, leerzame ervaring. Reikhalzend kijk ik uit naar de dag van morgen als we dit weer gaan doen!

Heel het gebied wat we vandaag op nesten hebben onderzocht is door Arend volgens de BMP methode op een kaart ingetekend.

Vanaf de Pojma is te zien dat nabij het centrum van Turov een aantal moderne houten huizen zijn gezet. Aan een erg groot huis wordt nog gewerkt.


Gele waterkers.

16.30 u. Terug bij het huis ga ik aan het eten beginnen.

Aan de rand van het internationaal bekende moeras- en weidevogelgebied langs de Pripjat in het zuiden van Wit-Rusland beginnen we om 18.15 u. aan een stevige Hollandse maaltijd; rode kool met aardappelpuree en rookworst!

18.45 u. - 19.30 u. Even naar de winkel gelopen met Ben; Tuinfluiter 1z. Tapuit 1. Grauwe klauwier 1v. Later tegen de schemering; een roepende Roerdomp.


Reacties naar adkolen@kpnmail.nl

Kijk ook eens op mijn weblog over vogels en andere natuurbelevenissen in het Quirijnstokpark in Tilburg Noord: vogelsenzo-quirijnstokpark    
                             http://vogelsenzo-quirijnstokpark.blogspot.com/ .