zaterdag 17 november 2018

Het Noorderbos en de Vogels 2003 - 2017 Smient








Ad Kolen





Een reeks artikelen over de vogeltellingen en broedvogelinventarisaties in het Noorderbos bij Tilburg. Van 2003 tot en met 2017 werden alle vogels geteld, twee keer per maand, vanaf een vaste route. Tijdens het broedseizoen volgens de richtlijnen van het Sovon Broedvogel Monitoring Project (BMP.) 
 




Smient - Mareca penelope 



Fluiteend
De smient is een middelgrote eend, kleiner dan de wilde eend, met een ronde kop en een kleine snavel. Het grijze bovenlijf en de donkerbruine kop met een gele vlek op het voorhoofd zijn typerend voor het mannetje. Beide geslachten hebben een stijl voorhoofd. Het vrouwtje draagt een voornamelijk grijsbruin gevlekt verenkleed met rossig bruine flanken. Vliegend is de smient, van onderen gezien, een vrij lichte verschijning: beide geslachten hebben een witte buik en gedeeltelijk witte ondervleugels. De bovenzijde van de vleugels is bij het mannetje wit en bij het vrouwtje lichtblauw. De smient valt op door het fluitende geluid dat het mannetje maakt; daarom wordt hij ook wel fluiteend genoemd. De naam smient is waarschijnlijk afkomstig van het Hoogduitse schmey, wat verwijst naar het kleine formaat. In de huidige Duitse naam is het fluiten vernoemd: pfeifente. Ook in de Franse benaming komt dat terug: canard siffleur.


Schaarse broedvogel en talrijke overwinteraar
De smient is in Nederland een schaarse broedvogel naast de wat meer voorkomende, niet broedende, overzomeraars. Van november tot in maart verblijven grote aantallen doortrekkende en overwinterende smienten in Nederland. Schattingen lopen op tot meer dan 900.000 exemplaren. Vooral bij strenge winterse omstandigheden in noordelijke streken nemen de aantallen toe. Het aantal smienten in de winter neemt de laatste jaren licht af. Zachte winters doen de smienten meer noordelijk overwinteren (bron: Sovon.nl).


Kort verblijf
De smient is tijdens drie tellingen aangetroffen in het Noorderbos: 33 stuks in totaal. Ze verblijven meestal op de plas tussen de andere, voornamelijk wilde eenden. In de directe omgeving van het telgebied wordt de smient nauwelijks gezien. De waarnemingen in het Noorderbos betreffen tweemaal winterwaarnemingen. Op 8 januari 2012 zijn het er 2. Op 3 februari 2006 rusten 25 smienten op de Noorderplas die nog voor een derde deel ijsvrij is. Winterse periodes drijven watervogels als smienten naar onbevroren wateren. Veel soorten eenden en ganzen slapen en rusten vanwege de veiligheid gewoonlijk op het water. De duur van het verblijf van smienten is hier dus steeds maar kort. In het binnenland foerageren smienten vooral op graslanden. Op 10 oktober 2008 verblijven ook nog 6 smienten in het gebied.



Reacties naar adkolen@kpnmail.nl