zaterdag 19 juni 2021

De Vogels van de Dongevallei 2004-2019 Buizerd

 



   Een serie over het 'Verslag: De Vogels van de Dongevallei 2004-2019'

De Dongevallei is van 1996 tot 2000 als ecologische verbindingszone door het nieuwe stadsdeel De Reeshof aan de westelijke rand van Tilburg aangelegd. Van 2004 tot 2019 zijn tweemaal per maand, het gehele jaar door, alle vogels geteld binnen de grenzen van de Dongevallei. Tijdens het broedseizoen, van half maart tot half juli, zijn steeds acht tellingen uitgevoerd volgens de richtlijnen van het BMP van SOVON. Naast algemene informatie betreffende het gebied en de wijze van tellen zijn alle 125 waargenomen vogelsoorten in dit verslag beschreven. Het verloop van de aanwezigheid van de verschillende vogelsoorten is in grafieken uitgebeeld en komt in afzonderlijke artikelen aan bod, vaak uitvoerig. Zo veel mogelijk zijn conclusies getrokken en oorzaken achterhaald van het verloop van de aantallen van de diverse vogels. Soms zijn de oorzaken lokaal, maar veelal spelen de landelijke en Europese stand van veel vogelsoorten een belangrijke rol. 

Het volledige verslag, in PDF-formaat is te ontvangen door een e-mail te sturen naar adkolen@kpnmail.nl 



Ad Kolen




In deze gevarieerde open omgeving met ook talrijke bomen en bosvorming in de buurt is de buizerd meerdere malen waargenomen.


Buizerd
Buteo buteo


Wisselend uiterlijk

De buizerd heeft een zeer gevarieerd verenkleed. Van donkerbruin, bijna zwart tot heel licht met grote witte vlakken. Zijn uiterlijk is zeer wisselend. Maar altijd zijn er de donker gevlekte tekeningen en de brede afgeronde vleugels. De loopbenen zijn geel en ook de washuid aan de snavelbasis is altijd geel gekleurd. De vleugels worden tijdens de glijpauzes horizontaal of iets naar boven gebogen gehouden. De buizerd broedt vaak in kleinere bossen en is gebaat bij een kleinschalig parkachtig landschap.


Landelijke broedvogel

Aan het begin van de vorige eeuw was de buizerd een erg zeldzame vogel. Momenteel (2013-2015) is het de meest talrijke roofvogel in ons land met 10.000-17.000 broedparen en 30.000–50.000 exemplaren aanwezig in de winter. De buizerd broedt nu in nagenoeg geheel Nederland, ook in gebieden waar hij in het verleden niet voorkwam. De uitbreiding vond na 1970 vanuit Oost-Nederland plaats. De in Nederland broedende buizerd is een standvogel bij uitstek. Slechts bij uitzondering trekt hij weg. Jonge vogels verlaten hun geboorteplek, maar blijven in de buurt en wachten op de kans een eigen territorium te kunnen vestigen. In de winter wordt de populatie in wisselende aantallen aangevuld met buizerds uit noordelijke streken. (bron: sovon.nl)



Silhouet van een in de lucht zwevende buizerd.


Toekomstig broedgebied

Hoewel het groen in de Dongevallei en de aangrenzende woonwijken nog vrij pril is, biedt de omgeving zeker perspectief als broedgebied van de buizerd. De buizerd voelt zich steeds meer thuis in het stedelijk gebied, vooral aan de randen. De Dongevallei is zeker aan te duiden als parkachtig landschap, een favoriete leefomgeving van de soort. En zeker met het toenemen van het groen zal dit gebied meer aantrekkingskracht krijgen voor deze talrijke roofvogel. Ik zie de Dongevallei als een toekomstig broedgebied van de buizerd. De omgeving - de beboste zandgronden - bevat de hoogste dichtheden buizerds van Nederland. (bron: sovon.nl)


Vooralsnog lage aantallen

Vooralsnog vallen de aantallen waargenomen buizerds in de Dongevallei laag uit. Zie figuur 43. De schaarse waarnemingen concentreren zich jaarlijks min of meer in de wintermaanden december en januari. In totaal is 24 keer één solitaire buizerd tijdens afzonderlijke tellingen aangetroffen. De eerste 4 teljaren ontbrak de soort. Tijdens 3 teljaren (2013-2015) is maar één exemplaar gezien. Hoewel de aantallen de laatste jaren variëren, geeft de grafiek een licht stijgende trend aan.



     Figuur 43: alle waarnemingen (24) van buizerds per jaar met het totaal boven de kolom.



Reacties naar adkolen@kpnmail.nl