zondag 16 mei 2021

De Vogels van de Dongevallei 2004-2019 Carolina-eend

 

   Een serie over het 'Verslag: De Vogels van de Dongevallei 2004-2019'

De Dongevallei is van 1996 tot 2000 als ecologische verbindingszone door het nieuwe stadsdeel De Reeshof aan de westelijke rand van Tilburg aangelegd. Van 2004 tot 2019 zijn tweemaal per maand, het gehele jaar door, alle vogels geteld binnen de grenzen van de Dongevallei. Tijdens het broedseizoen, van half maart tot half juli, zijn steeds acht tellingen uitgevoerd volgens de richtlijnen van het BMP van SOVON. Naast algemene informatie betreffende het gebied en de wijze van tellen zijn alle 125 waargenomen vogelsoorten in dit verslag beschreven. Het verloop van de aanwezigheid van de verschillende vogelsoorten is in grafieken uitgebeeld en komt in afzonderlijke artikelen aan bod, vaak uitvoerig. Zo veel mogelijk zijn conclusies getrokken en oorzaken achterhaald van het verloop van de aantallen van de diverse vogels. Soms zijn de oorzaken lokaal, maar veelal spelen de landelijke en Europese stand van veel vogelsoorten een belangrijke rol. 

Het volledige verslag, in PDF-formaat is te ontvangen door een e-mail te sturen naar adkolen@kpnmail.nl 


Ad Kolen



Een paar Carolina-eenden in het meest zuidelijke deel van de Dongevallei.



Carolina-eend
Aix sponsa



De Carolina-eend is nauw verwant aan de mandarijneend; beide zijn afkomstig uit het geslacht Aix. De biotoop komt ook nauw overeen. Bossen en bomen in waterrijke gebieden hebben bij beide de voorkeur. Wat hun herkomst betreft, zijn het echter tegenpolen. De Carolina-eend is van oorsprong thuis in Noord-Amerika en de mandarijneend in Azië.


Om de vrouwelijke Carolina-eend van de vrouwelijke mandarijneend te onderscheiden moet je goed kijken. Beide zijn prachtig en ze lijken veel op elkaar. Het wit om het oog van de Carolina-eend is groter en loopt meer in een punt uit naar achteren. De ondergrond van de wit gespikkelde borst en flanken is bruiner dan bij de mandarijneend. Het mannetje Carolina-eend is net als het mannetje mandarijneend fraai en kleurrijk bevederd. De grote oranje vlakken van de mandarijneend ontbreken echter bij hem. De bovenzijde heeft meer blauwe en groene tinten. Opvallend zijn de witte lijnen en vlakken. De roodomrande rode ogen hebben een zwarte pupil en zijn bijzonder. Ze vallen op binnen een redelijke afstand. De Carolina-eend is wat vaker waargenomen in de Dongevallei dan de mandarijneend. Tijdens de eerste helft van de tellingenreeks veertien keer: in 2005 (2x), in 2006 (5x), in 2009 (3x), in 2010 (2x) en in 2011 (2x). Driemaal is een paar aangetroffen: in oktober 2005, in februari 2006 en in september 2011. Enkele malen is één exemplaar in twee of drie opeenvolgende tellingen waargenomen. In oktober en november 2006 ging het om één man (3x). In 2009 en 2010 ging het om één vrouw (3x en 2x).



Een vrouwelijke Carolina-eend.



De Carolina-eend is tijdens de eerste atlasperiode (1973-1977) niet in ons land waargenomen. In de jaren tachtig en begin jaren negentig was zijn aanwezigheid onregelmatig. In de tweede atlasperiode (1998-2000) hebben er mogelijk 1 tot 5 paren gebroed. Ook in de periode dat de gegevens voor de Vogelatlas 2013-2015 zijn verzameld, is geen zekerheid gekomen: met de verzamelde gegevens - 1-5 broedparen en 20-40 wintervogels - kan niet worden vastgesteld dat de Carolina-eend zich definitief heeft gevestigd. Van een in het wild levende vestiging in Nederland en een groeiende broedpopulatie is vooralsnog geen sprake. De jonge Carolina-eend is tamelijk laag van gewicht als hij uit het ei komt. Ook heeft hij wel 10 weken nodig om op te groeien. Deze twee factoren spelen een rol in de definitieve vestiging van de Carolina-eend. (bron: sovon.nl)



Een mannelijke Carolina-eend.




Reacties naar adkolen@kpnmail.nl