Een serie over het 'Verslag: De Vogels van de Dongevallei 2004-2019' De Dongevallei is van 1996 tot 2000 als ecologische verbindingszone door het nieuwe stadsdeel De Reeshof aan de westelijke rand van Tilburg aangelegd. Van 2004 tot 2019 zijn tweemaal per maand, het gehele jaar door, alle vogels geteld binnen de grenzen van de Dongevallei. Tijdens het broedseizoen, van half maart tot half juli, zijn steeds acht tellingen uitgevoerd volgens de richtlijnen van het BMP van SOVON. Naast algemene informatie betreffende het gebied en de wijze van tellen zijn alle 125 waargenomen vogelsoorten in dit verslag beschreven. Het verloop van de aanwezigheid van de verschillende vogelsoorten is in grafieken uitgebeeld en komt in afzonderlijke artikelen aan bod, vaak uitvoerig. Zo veel mogelijk zijn conclusies getrokken en oorzaken achterhaald van het verloop van de aantallen van de diverse vogels. Soms zijn de oorzaken lokaal, maar veelal spelen de landelijke en Europese stand van veel vogelsoorten een belangrijke rol. Het volledige verslag, in PDF-formaat is te ontvangen door een e-mail te sturen naar adkolen@kpnmail.nl |
Ad Kolen
Grote lijster
Turdus viscivorus
Droge ratel
Een grote, zwaar gebouwde lijster met lange vleugels, een lange staart en een zwaar golvende vlucht is het beeld van de grote lijster. De rug en de staart hebben bruingrijze tinten in verschillende nuances. De buitenste staartpennen zijn aan het einde wit, een typische uitzondering voor een lijster. De onderzijde is voor een groot deel wit met uitzondering van de geelwarme borst en flanken. De gehele onderzijde is afgezet met zwarte ronde vlekken, die naar het gelaat toe wat kleiner worden. De grote lijster laat al in februari een langgerekte, droge ratel horen. Hij is daardoor zeer herkenbaar. Vanaf hoge plaatsen, toppen van flinke bomen, zingt hij ook al vroeg zijn wat weemoedige lied. Behoorlijk luid draagt hij korte strofen met een warme volle stem voor met weinig verschil in toonhoogte.
Karig rondom Tilburg
Aan het begin van de 20e eeuw is de grote lijster een schaarse broedvogel in Nederland. Ruim een halve eeuw later nemen de aantallen en de verspreiding over het land toe. Rond 1995 is een gestage afname ingezet. Dat is o.a. het gevolg van de afname van voedselgebieden op de zandgronden door verdroging van graslanden en de opkomst van maisvelden. Het aantal landelijk vastgestelde broedparen in de periode 2013-2015 bedraagt 10.000-12.000. In de winter verblijven er 5.000-20.000 grote lijsters in ons land en tijdens de trekperiode 10.000-50.000. Ze melden zich al in februari, goed hoorbaar. (bron: sovon.nl) De grote lijster is in Tilburg als broedvogel en ook de rest van het jaar flink in aantallen afgenomen, is mijn ervaring. Hij is hier maar in lage aantallen aanwezig.
Figuur 104: alle waarnemingen (17) van grote lijsters per jaar met het totaal boven de kolom. Grote lijster.
Beperkt aantal waarnemingen in de Dongevallei
De grote lijster is in zeer beperkte aantallen waargenomen in de Dongevallei: slechts 17 waarnemingen, verspreid over negen teljaren. Zie figuur 104. Tijdens vijf jaren 1 exemplaar en van 2 tot 5 exemplaren in de overige vier jaren. De waarnemingen waren redelijk verspreid over de maanden van de verschillende jaren.
Reacties naar: adkolen@kpmail.nl
