De Vogels van de Dongevallei 2004-2019 Zwarte roodstaart

 

Een serie over het 'Verslag: De Vogels van de Dongevallei 2004-2019' De Dongevallei is van 1996 tot 2000 als ecologische verbindingszone door het nieuwe stadsdeel De Reeshof aan de westelijke rand van Tilburg aangelegd. Van 2004 tot 2019 zijn tweemaal per maand, het gehele jaar door, alle vogels geteld binnen de grenzen van de Dongevallei. Tijdens het broedseizoen, van half maart tot half juli, zijn steeds acht tellingen uitgevoerd volgens de richtlijnen van het BMP van SOVON. Naast algemene informatie betreffende het gebied en de wijze van tellen zijn alle 125 waargenomen vogelsoorten in dit verslag beschreven. Het verloop van de aanwezigheid van de verschillende vogelsoorten is in grafieken uitgebeeld en komt in afzonderlijke artikelen aan bod, vaak uitvoerig. Zo veel mogelijk zijn conclusies getrokken en oorzaken achterhaald van het verloop van de aantallen van de diverse vogels. Soms zijn de oorzaken lokaal, maar veelal spelen de landelijke en Europese stand van veel vogelsoorten een belangrijke rol.  Het volledige verslag, in PDF-formaat is te ontvangen door een e-mail te sturen naar adkolen@kpnmail.nl

Ad Kolen

Zwarte roodstaart

Phoenicurus ochruros - broedvogel

Met trillende staart

Zwart met een rode staart zoals de naam zegt, veel meer is er niet te schrijven over het uiterlijk van het mannetje zwarte roodstaart. Zelfs de snavel en de poten zijn zwart. De witte vlekken op de vleugel zijn wel enigszins opvallend. Bij jonge vogels ontbreken ze. Het vrouwtje is op de rode staart en stuit na geheel bruin. Beide geslachten trillen veelvuldig met de staart.


De zwarte roodstaart houdt zich in Nederland graag op in stenige omgevingen, zoals industrieterreinen, grote stallencomplexen en nieuwbouwwijken. Deze lijken op hun natuurlijke leefomgeving: rotsachtige berghellingen. De meeste zwarte roodstaarten overwinteren in Zuidwest-Europa en Noord-Afrika. Kleine aantallen blijven hangen tot in november en december, maar verdwijnen bij een felle vorstperiode. In de winter (gegevens uit 2013-2015) bleef een beperkt aantal (100-400) in Nederland. Het huidige (2013-2015) broedvogelbestand in Nederland bestaat uit 13.000-20.000 broedparen. (bron: sovon.nl)

Figuur 95: alle waarnemingen (32) van zwarte roodstaarten per jaar met het totaal boven de kolom.


Gebonden aan nieuwbouw 

De zwarte roodstaart is in onze omgeving voor al op de grote Industrieterreinen een wat meer algemene verschijning. In de Dongevallei verschijnt hij in lage aantallen in 9 van de in totaal 16 teljaren. Zie figuur 95. In totaal gaat het om 32 waarnemingen. Zijn aanwezigheid hier is gekoppeld aan bouwprojecten van flinke omvang. In de lengte van de Dongevallei is in de loop der jaren op meerdere plaatsen nieuwbouw neergezet. De Dongevallei is maar een onderdeel van de biotoop waar de zwarte roodstaart voorkomt of zelfs broedt. In het laatste deel van de tellingenreeks, in 2016 en 2017, is in ieder jaar één territorium vastgesteld. In beide jaren zijn meerdere zangwaarnemingen van de zwarte roodstaart goed voor het bevestigen van één territoria. In die periode zijn aan de zuidwestrand van de Dongevallei in twee fasen rijen woningen gebouwd.

Reacties naar adkolen@kpmail.nl

Bouwwerkzaamheden direct achter de omheining trekken zwarte roodstaarten aan in 2016 en 2017.