woensdag 27 oktober 2021

De Vogels van de Dongevallei 2004-2019 Wielewaal

 


   Een serie over het 'Verslag: De Vogels van de Dongevallei 2004-2019'

De Dongevallei is van 1996 tot 2000 als ecologische verbindingszone door het nieuwe stadsdeel De Reeshof aan de westelijke rand van Tilburg aangelegd. Van 2004 tot 2019 zijn tweemaal per maand, het gehele jaar door, alle vogels geteld binnen de grenzen van de Dongevallei. Tijdens het broedseizoen, van half maart tot half juli, zijn steeds acht tellingen uitgevoerd volgens de richtlijnen van het BMP van SOVON. Naast algemene informatie betreffende het gebied en de wijze van tellen zijn alle 125 waargenomen vogelsoorten in dit verslag beschreven. Het verloop van de aanwezigheid van de verschillende vogelsoorten is in grafieken uitgebeeld en komt in afzonderlijke artikelen aan bod, vaak uitvoerig. Zo veel mogelijk zijn conclusies getrokken en oorzaken achterhaald van het verloop van de aantallen van de diverse vogels. Soms zijn de oorzaken lokaal, maar veelal spelen de landelijke en Europese stand van veel vogelsoorten een belangrijke rol. 

Het volledige verslag, in PDF-formaat is te ontvangen door een e-mail te sturen naar adkolen@kpnmail.nl 


Ad Kolen




Wielewaal
Oriolus oriolus - broedvogel


Tegen een achtergrond van donkere en lichte bladeren in zon en schaduw valt de wielewaal niet op in de boomkruinen waarin hij leeft. Met zijn geel met zwart contrasterend verenkleed gaat hij op in zijn leefomgeving. Hij woont in de dichte kronen van bomen. Hetzelfde geldt voor het vrouwtje met haar voornamelijk zachtgeel met wit verenkleed. Gewoonlijk maakt alleen de prachtige, volle jodelende zang ons opmerkzaam op de aanwezigheid van de wielewaal.


Het broedgebied bestaat bij voorkeur uit loofbossen in natte omgevingen bij rivieren, beken en verlandend moeras. Op de hoge zandgronden zijn dat vaak eiken-berkenbossen en in Zuid-Nederland populierenbossen. Het gaat niet goed met deze eens zo talrijke en bekende vogel. De oorzaken van de afname zijn niet echt duidelijk. Het verdwijnen van biotopen in zowel de broedgebieden als de overwinteringsgebieden (verdroging en kappen van bossen) speelt een rol. De broedpopulatie bestaat uit 1.700-2.900 paren in de periode 2013-2015. (bron: sovon.nl)


Aan beide zijden van de Langedijk zijn essen aangeplant. In het meest noordelijke teldeel grenst deze oude verbindingsweg aan de Dongevallei. De rij essen in het talud van de Donge langs de Langedijk vallen binnen de grenzen van het telgebied. Daar is in de weelderig begroeide kruinen een wielewaal gehoord en gezien. De eenmalige waarneming op zondag 1 juni 2014 is voldoende voor het vaststellen van een territorium. Het is niet bekend of deze bijzondere vogelsoort hier daadwerkelijk tot broeden is gekomen - waarschijnlijk niet. Broedgevallen binnen de bebouwde kom van Tilburg, tot nabij het centrum, zijn echter uit het verleden wel bekend uit verhalen van lokale oude vogelaars.




Reacties naar adkolen@kpnmail.nl