woensdag 20 oktober 2021

De Vogels van de Dongevallei 2004-2019 Zwarte mees

 


   Een serie over het 'Verslag: De Vogels van de Dongevallei 2004-2019'

De Dongevallei is van 1996 tot 2000 als ecologische verbindingszone door het nieuwe stadsdeel De Reeshof aan de westelijke rand van Tilburg aangelegd. Van 2004 tot 2019 zijn tweemaal per maand, het gehele jaar door, alle vogels geteld binnen de grenzen van de Dongevallei. Tijdens het broedseizoen, van half maart tot half juli, zijn steeds acht tellingen uitgevoerd volgens de richtlijnen van het BMP van SOVON. Naast algemene informatie betreffende het gebied en de wijze van tellen zijn alle 125 waargenomen vogelsoorten in dit verslag beschreven. Het verloop van de aanwezigheid van de verschillende vogelsoorten is in grafieken uitgebeeld en komt in afzonderlijke artikelen aan bod, vaak uitvoerig. Zo veel mogelijk zijn conclusies getrokken en oorzaken achterhaald van het verloop van de aantallen van de diverse vogels. Soms zijn de oorzaken lokaal, maar veelal spelen de landelijke en Europese stand van veel vogelsoorten een belangrijke rol. 

Het volledige verslag, in PDF-formaat is te ontvangen door een e-mail te sturen naar adkolen@kpnmail.nl 


Ad Kolen




Zwarte mees
Periparus ater


De zwarte mees (11 cm) is de kleinste van de mezen. Hij is kleiner dan de kuifmees, de pimpelmees en de matkop (12 cm). Het kenmerk van de zwarte mees is de zwarte kop met witte nekvlek naast de grote witte wangen. De blauwgrijze bovenzijde wordt gemarkeerd door twee fijne witte vleugelstrepen, de onderkant is bruinwit. De kop van de zwarte mees is groot in verhouding tot het lijf. De staart is kort en de zwarte keelvlek is opvallender dan bij de andere mezen.


In de 20e eeuw nemen de landelijke aantallen toe ten gevolge van de massale aanplant van naaldbomen. Vanaf 1985 nemen de aantallen af door omzetting van naaldbossen naar meer natuurlijk loofbos. Ook voedselafname blijkt een rol te spelen. De huidige (2013-2015) populatie zwarte mezen bestaat uit 16.000-20.000 broedparen. (bron: sovon.nl)


De zwarte mees leeft het liefst in sparrenbossen. In dennenbossen en ook in gemengde bossen vinden ze wel hun plekje, echter in wat lagere dichtheden. De eenmalige waarneming van een zwarte mees op 23 augustus 2007 in de Dongevallei is dan ook uitzonderlijk. Waarschijnlijk een rondzwervende jonge vogel die hier toevallig terechtgekomen is. Het dichtstbijzijnde naaldbos licht op 1-2 km afstand.



Reacties naar adkolen@kpnmail.nl