Ad Kolen
Een reeks artikelen over de vogeltellingen en broedvogelinventarisaties in het Noorderbos bij Tilburg. Van 2003 tot en met 2017 werden alle vogels geteld, twee keer per maand, vanaf een vaste route. Tijdens het broedseizoen volgens de richtlijnen van het Sovon Broedvogel Monitoring Project (BMP.) |
Witgat - Tringa ochropus
Diamantjes op de vleugels
De witgat is een kleine, tamelijk schuwe steltloper. Het is een gedrongen vogel. De poten zijn kort waardoor hij kleiner lijkt dan de bosruiter. Het verschil met deze soort is de onderzijde van de vleugels. Bij de bosruiter is deze wit. De vleugels van de witgat zijn aan beide zijden zwart en steken duidelijk af tegen de witte stuit, het ’wit gatje’. Dit wordt nog benadrukt door de zwarte strepen aan het einde van de staart. Als je wat geluk hebt en de witgat niet direct opvliegt, kun je de prachtige tekeningen op de vleugels zien. Met de zon erop lijken de witte vlekken op de donkere vleugels net kleine diamantjes - prachtig. De totale indruk van de witgat is een zwart-witte vogel, zeker tijdens donkere dagen.
Incidentele broedvogel
De witgat broedt niet in Nederland. Uit het verleden zijn wel incidentele broedgevallen bekend. Het is in ons land een doortrekker en een wintergast in beperkte aantallen (1.000-1.500 in de periode 2013-2015). De verspreiding over het land wisselt met de weersomstandigheden. Langs de rivieren en in andere natte streken is de concentratie het hoogst (bron: sovon.nl). De witgat kan echter overal opduiken. Het is een regelmatig waargenomen vogel in omgeving van Tilburg, in lage aantallen en buiten het broedseizoen.
Figuur 1.
Wintergast en doortrekker in het Noorderbos
De witgat is tijdens negen teljaren in het Noorderbos aanwezig: 40 exemplaren in totaal. Op dertien telrondes zijn tussen de 1 en 4 exemplaren waargenomen, gewoonlijk opvliegend langs de Noorderplas en soms verdwijnen ze dan meteen uit beeld. De maandelijkse aantallen wisselen tussen de 4 en 6 exemplaren. In mei ontbreekt de soort tijdens alle teljaren. Ook in september, oktober en november zijn ze er niet. De witgat is hier een overwinteraar die naadloos overgaat naar voorjaarstrekker en zich in het najaar als terugtrekker manifesteert. De soort ontbreekt in 2007, 2011 en in de laatste vier teljaren. De toenemende activiteiten op en rond de plas lijken ook voor de witgat een verstorende factor.
Reacties naar adkolen@kpnmail.nl
